No man saw awe, nor to his house

Emily Dickinson

No man saw awe, nor to his house
Admitted he a man
Though by his awful residence
Has human nature been.

Not deeming of his dread abode
Till laboring to flee
A grasp on comprehension laid
Detained vitality.

Returning is a different route
The Spirit could not show
For breathing is the only work
To be enacted now.

“Am not consumed,” old Moses wrote,
“Yet saw him face to face” –
That very physiognomy
I am convinced was this

F1342/J1733/1874

Geen mens heeft Gods majesteit gezien,
Noch in zijn huis heeft iemand toegelaten
Hoewel vlakbij zijn schrikwekkende residentie
Een menselijk wezen is geweest.

Zich niet bewust van dit gevreesde verblijf
Tot hij trachtte te ontsnappen
Uit de greep die zijn bewustzijn omknelde
En zijn vitaliteit gevangenhield.

Terugkeren gaat via een andere weg
Die de Geest niet kan laten zien
Want gaan ademen is het enige werk
Dat nu vertoond moet worden.

“Ben niet verteerd,” schreef de oude Mozes,
“Toch zag ik hem van aangezicht tot aangezicht” –
Dat dit hetzelfde verschijnsel is
Daarvan ben ik overtuigd

“Awe”: ontzag gepaard met vrees. Binnen puriteinse kring is het synoniem voor Gods majesteit.
Emily Dickinson speelt met het verhaal van Mozes. Mozes mocht juist niet het aangezicht van God zien (Exodus 33, 20). Toen Mozes bij de berg Horeb een brandende braambos zag, gaf hij aan dat het braambos niet door het vuur verteerd werd (Exodus 3,2).

To flee from memory

Emily Dickinson

To flee from memory
Had we the Wings
Many would fly
Inured to slower things
Birds with dismay
Would scan the mighty Van
Of men escaping
From the mind of man

F1343/J1242/1874

Om te vluchten voor herinneringen
Hadden wij daar Vleugels voor
Velen zouden de vlucht nemen
Gewend aan tragere wezens
Zouden Vogels met ontzetting
De machtige Karavaan overzien
Van mensen die ontsnappen
Uit de geest van de mens

“Things” kan verwijzen naar dingen, maar ook wezens, kenmerken, of gewoon dingen, iets. De vogels zijn gewend aan wat trager beweegt.
Varianten:
– voor “fly” (regel 3): “soar” (een hoge vlucht nemen);
– voor “slower” (regel 4): “other” (andere);
– voor “dismay” (regel 5): “surprise” (verbazing);
– voor “mighty” (regel6): “eager” (onstuimige), “breathless” (ademloos), “hurrying” (opgejaagde), “thrilling” (spannende), “fluttering” (sensationele) en “cowering” (angstige).

The Infinite a sudden Guest

Emily Dickinson

The Infinite a sudden Guest
Has been assumed to be –
But how can that stupendous come
Which never went away?

F1344/J1309/1874

Eeuwigheid wordt verondersteld
Een onverwachte Gast te zijn –
Maar hoe kan dit ontzagwekkende komen
Dat nooit is weggeweest?

The most pathetic thing I do

Emily Dickinson

The most pathetic thing I do
Is play I hear from you –
I make believe until my Heart
Almost believes it too
But when I break it with the news
You knew it was not true
I wish I had not broken it –
Goliah – so would you –

F1345/J1290/1874

Het meest zielige wat ik doe
Is spelen dat ik bericht van je krijg
Ik doe alsof, tot mijn Hart
Het ook haast gaat geloven
Maar breek ik het dan met het nieuws
Dat jij wist dat het niet klopte
Wens ik dat ik het niet gebroken had –
Jij zou hetzelfde doen – Goliath –

“Goliah”: de reus Goliath, die door David verslagen werd (1 Samuel 17). De aangesprokene is blijkbaar een sterke persoon.

I send you a decrepit flower

Emily Dickinson

I send you a decrepit flower
That nature sent to me
At parting – she was going south
And I designed to stay –

Her motive for the souvenir
If sentiment for me
Or circumstances prudential
Witheld invincibly –

F1346/J1324/1874

Ik stuur je een verlopen bloem
Die de natuur mij heeft gestuurd
Bij het afscheid – zij ging naar het zuiden
En ik bedacht te blijven –

Haar reden voor het aandenken
Ofwel gevoelens voor mij
Of vanwege verstandige motieven
Vastbesloten die voor zichzelf te houden –

Varianten:
– voor ”her motive for” (regel 5): “object in ”haar bedoeling met”;
– voor regel 8: “Secreted uitterly –“ (Strikt geheimgehouden –) en “Reserved utterly” (uiterst gesloten).

Wonder – is not precisely knowing

Emily Dickinson

Wonder – is not precisely knowing
And not precisely knowing not –
A beautiful but bleak condition
He has not lived who has not felt –

Suspense – is his maturer Sister –
Whether Adult Delight is Pain
Or of itself a new misgiving –
This is the Gnat that mangles men –

F1347/J1331/1874

Verwondering – is niet echt weten
Maar ook niet, echt niet weten –
Een mooie maar rauwe staat
Wie het niet heeft gevoeld, heeft niet geleefd –

Spanning – is haar oudere Zus –
Of Volwassen Genot Pijn is
Of opnieuw twijfelen aan zichzelf –
Het is de Mug die mensen pest –

“Bleak”: kaal, onbeschut, rauw, guur – de ‘ruwe, ongepolijste kant van het bestaan’.
Variant voor “is” (regel 6): “be” (laat zijn).

The Way to know the Bobolink

Emily Dickinson

The Way to know the Bobolink
From every other Bird
Precisely as the Joy of him –
Obliged to be inferred.

Of impudent Habiliment
Attired to defy,
Impertinence subordinate
At times to Majesty –

Of Sentiments seditious
Amenable to Law –
As Heresies of Transport
Or Puck’s Apostacy –

Extrinsic to Attention
Too intimate with Joy –
He compliments Existence
Until allured away

By Seasons or his Children –
Adult and urgent grown –
Or unforeseen Aggrandizement
Or, happily, Renown –

By Contrast certifying
The Bird of Birds is gone –
How nullified the Meadow –
Her Sorcerer withdrawn!

F1348/J1279/1874

Hoe een Troepiaal te herkennen
Tussen alle andere Vogels
Juist aan zijn Vrolijkheid –
Die hij niet nalaat te tonen.

Aan de schaamteloze Outfit
Aangetrokken om uit te dagen,
Van een Brutaliteit soms
Ondergeschikt aan zijn Majesteit –

Aan de subversieve Neigingen
Wettelijk aansprakelijk –
Zoals extatische Ketterijen
Of de schaamteloosheid van Puck –

Een Aandachttrekker
Te intiem met Vrolijkheid –
Begroet hij het Leven
Tot hij wordt weggelokt

Door de Seizoenen of zijn Kinderen –
Volwassen en belangrijk geworden –
Of door een onvoorziene Promotie
Of, gelukkig, door Roem –

Door deze Verschillen wordt bevestigd
Dat de Vogel der Vogels verdwenen is –
Hoe nietig is de Weide –
Als haar Tovenaar weg is.

“Bobolink”: Troepiaal. De zang van de Noord-Amerikaanse vogel klinkt als ‘bob-o-link’. De trekvogel legt elk jaar bijna 20.000 kilometer van en naar de Zuidelijke streken van Zuid-Amerika af. Het is een van de geliefde vogels van Emily Dickinson. Ze vindt het een zanger van klaagliederen.
“Infer”: afleiden, maar in een oudere betekenis ook aantonen.
“Puck’s Apostasy”: de Schaamteloosheid van Puck. Puck is een ondeugende fee in het toneelstuk A Midsummer Night’s Dream van William Shakespeare. Ze geniet van macabere grappen, zoals het vervangen van een mensenhoofd door dat van een ezel.
Variant voor “happily” (regel 20): “possibly” (mogelijk).